SEO yani Arama Motoru Optimizasyonu çalışmalarında özellikle de birbirine yakın ürün grupları olan veya benzer konuda çok sayıda içerik üreten websitelerinde sıkça yaşanabilen ancak çoğu zaman da gözden kaçırılabilen sorunlardan birisi Cannibalization (kanibalizasyon) sorunlarıdır.
İçerik
Cannibalization Nedir?
Cannibalization terimi asıl olarak yeni çıkan bir ürünün piyasada var olan başka bir ürünün (bazen bu ürün aynı markaya ait bile olabilir) satışlarını düşürmesi, talebi azaltmasıdır yani birebir rekabet doğurmasıdır.
SEO dünyasında ise bunun anlamı bir websitesinde birden fazla sayfanın keyword (anahtar kelime) yoğunluğu ve benzerliği – hatta bazen birebir aynı olması- gibi durumlardan kaynaklanan bir iç rekabet yaratmasıdır. Halihazırda sektörde diğer markaların websiteleri sizin ürün, hizmet gamınızda veya içerik stratejinizde rekabet yaratırken site içinde de kendine kendine rakip sayfalar oluşturmamaya dikkat etmek önem kazanmaktadır.
Sorunun Nedeni
Google’ın yüzlerce sıralama kriterinden birisi de websitesinde bulunan sayfaların Title, Description, Sayfa Başlıkları (h1, h2, hx…) ve içeriğin kendisinde kullanılan kelimelerin sayfa ile alakalı olması ve bu kelimelerin doğru şekilde kullanılmasıdır. Sayfanızda kullandığınız anahtar kelimeler ne kadar çeşitli, zengin ve alakalı olursa sıralama artışı kazanma şansınız o kadar artmaktadır. Ancak bu anahtar kelimeler site içerisinde birden çok sayfada yer almaya başladığı durumda sayfa ve url otoritesi de 2’ye hatta bazı durumlarda 3 ‘e veya daha fazlasına bölünmeye başlar. Dolayısıyla Google sayfaları taradığı ve alakalı bulduklarına sıralama yer vermeye çalıştığı algoritmasında, bir çok benzer sayfa görmesi sıralamada hangisine yer vereceği hususunda sorunlar yaratabilmektedir.
Bazı arama sorgularında ilk sayfada ve hatta ilk 5 sonuç içerisinde aynı siteden 2 veya 3 farklı sayfanın sıralama aldığına tanık oluyoruz ancak Sahibinden.com, Hepsiburada veya Wikipedia gibi otoriter bir marka değilseniz bu durum pek çok durumda sizin için geçerli olmayacaktır.
Örn;

Sık Rastlanan Sorun Tipleri ve Çözümleri
Site Mimarisinde Benzer Sayfalar
Bünyesinde çok sayıda ürün çeşidi barındıran, bir ürün grubuna ait çok sayıda alt grubu bulunan e-ticaret siteleri, kısıtlı bir alanda benzer konu başlıklarında içerik üretmeyi tercih eden içerik pazarlama siteleri veya sadece doğru kategorizasyon (gereksiz alt veya üst kategori oluşturma, eksik veya yanlış isim kullanma vb.) ve site hiyerarşisi kurgulamayan websiteleri cannibalization sorununu sıkça yaşayabilmektedir.
Örnekler:
Yanlış İsimlendirme
Hem ürün kategorilerinin hem içerik kategorilerinin Yavru Kedi ve Yetişkin Kedi olarak isimlendirilmesi.

Gereksiz veya Hatalı Alt Kategori Oluşturma
Ana kategori altında yine aynı isimde bir alt kategori ve benzer başka bir alt kategori oluşturulması.

Bu tip durumlarda site kategorizasyon yapısı ve isimlendirmeleri gözden geçirerek değiştirmek gerekecektir. İlk örnekte gösterilen durumda daha uzun isimlendirme menüde çok yer kaplayacağı için tercih edilmeyebilir. Bu durumda ise mutlaka sayfa Title, Description’ları, Heading’leri ve hatta kategori açıklama metinlerinde farklı anahtar kelime seçimi yapılmalıdır.
Ürün İsimlerinin Benzerliği
Kısıtlı bir ürün veya hizmet grubunda satış yapan veya benzer ürün grubunda çok sayıda SKU barındıran e-ticaret sitelerinde sıkça rastlanan sorunlardan birisi de Cannibalization’dur.
Bu sorundan kaçınmak için öncelikle ürünleri doğru şekilde gruplamak ve ürün isimlerini olabildiğince farklılaştırmak bir çözüm olacaktır.
Daha agresif bir çözüm olarak ise, bir adet hero (amiral) ürün veya hizmet seçilerek diğer ürünler Canonical veya Nofollow kodları ile taranabilirliği ve indekslenebilirliği ortadan kaldırılabilir.
İçerik Konularının Benzerliği
Özellikle çok sayıda içerik üreten websitelerinin dikkat etmeleri gereken bir nokta bir süre sonra içerik konularının birbirine çok yaklaşarak çok benzer konuları farklı içeriklerde ele almasıdır.

Bu durumda ise Content Prunning ve Consolidation adı verilen çalışma ile, içerikler sadeleştirilerek benzer sayfalar bir sayfada birleştirilebilir. Bu çözüm tercih edildiğinde kapatılan sayfaların URL’lerinin mutlaka 301 kodu ile indekste olması gereken URL’e yönlendirilmesi unutulmamalıdır.
Cannibalization Sorunlarının Tespiti
Cannibalization sorunlarının tespiti bazı Keyword Tracking ve Crawl Tool’ları ile veya Google Search Console aracılığı ile yapılabilmektedir.
SEO Monitor
GroupM Data & Technology departmanı olarak kullandığımız toollardan birisi olan SEO Monitor kanibalizasyon sorunu en net biçimde raporlayan araçlardan birisi. Platform üzerinden açılan projelerde hem warning olarak göstermekte hem de keyword grupları bazında yapılan filtrelemede Warning grubunda Cannibalization seçerek de uyarı veren kelimelere ulaşmak imkanı sağlamaktadır. Kelime detayına girildiğinde ise seçilen zaman aralığındaki sıralama alan landing page değişimini görmek mümkündür.



Google Search Console
Herhangi bir ücretli tarama veya site analiz toolu kullanmadan Google Search Console verilerini Google Sheets’e çekerek bir analiz yapmak da mümkün olmaktadır.
Mümkün olan en uzun zaman aralığı seçerek gösterim alan Landing Page’leri Search Query datasına göre çekip, duplike olan queryleri filtreleyerek birden fazla sayfaya gösterim aldıran kelimeleri görmek mümkün olmaktadır.

Sonuç
Yazının başında da belirtildiği üzere çoğu zaman tespiti zor olan ve gözden kaçırılabilen Cannibalization hatalarının doğru şekilde çözülmesi ile hedeflenen anahtar kelimelerde sıralama kazanılması ve buna bağlı olarak da Organik trafikte artış sağlanması mümkün olacaktır.
2 comments
Merhabalar,
öncelikle yayın hayatınızda başarılar dilerim. benim de şu an çalıştığım web sitesinde bu anahtar kelime yaymamlığı mevcut. yalnız durum baya kötü. şöyle ki aynı-benzer sorguda beş tane sayfa sıralama almış. ben aralarından en yüksek sıralama alana diğer 4 tanesinden içerik çekip bu sayfayı optimize edeceğim. bu noktada makalenizden anladığım kadarıyla sileceğim diğer 4 url’i optimize ettiğim sayfaya 301 ile yönlendirmem gerektiği. aynı sayfaya birden fazla url’yi 301 ile yönlendirmem başka bir sıkıntıya neden olur mu acaba? bu noktada ikilemde kaldım. değerlendirmenizi rica ediyorum:)
Yıldırım Bey merhaba,
Başarı dilekleriniz için teşekkür ederiz.
Belirttiğiniz şekilde yaptığınız takdirde diğer tüm sayfaları tek bir sayfaya 301 ile yönlendirebilirsiniz, Bunun, Google açısından hiç bir sakıncası yok.
Yalnız bu konuda bir uyarımız var, Site içerisinde, yönlendirilen linklerin durması çok sayıda yönlendirme oluşturacağından site hızını yavaşlatabilir, bu yüzden bu sayfaların linklerinin bulunduğu yerlerde html kodunda da ahref linkleri yönlendirdiğiniz sayfa ile değiştirmenizde fayda var.
Kolaylıkar dileriz.