Site Mimarisi Rehberi

Bu yazıda SEO için temel site mimarisi konularının ilkelerini görselleştirmek, sorunları tanımlamak ve bunları çözmek için uygulanabilir yöntemleri gözlemleyeceksiniz.

Site yapısı alanları: İç Linkleme, Taksonomi, Tıklama Derinliği, URL Yapısı

Bu dört konu, tek bir makaledeki her şeyi kapsayacak kadar derinler. Bunun yerine, bunların ne olduğunu ve site mimarisi (yapısı) optimizasyonunda nasıl alakalı olduklarını açıklayabiliriz. Bu terimleri yazıda bolca göreceğiniz için tanımlamak istedim.

İç Linkleme (Internal Linking), site mimarisi üzerinde en büyük etkiye sahiptir ve bir sitedeki sayfalar arasındaki linklerden (bağlantılardan) oluşur. Çok büyük bir etkiye sahiptir, çünkü bir sayfanın Tıklama Derinliği, tarama sıklığı ve link gücünü kullanır.

Bir sayfanın içeride ve dışarıda ne kadar iyi linklendğini tanımlamak için bağlantı gücü terimini kullanacağız. Diğer bilinen terimler “Otorite (Authority)”, “Sayfa Gücü (Page Strength)” veya “Sayfa Otoritesi (Page Authority)”’dir. Google artık orijinal formunda kullanmadığından kafa karıştırıcı “PageRank” teriminden kaçınmaya çalışıyoruz.

John Mueller, İç Linklemenin içerik sağlamasından ötürü önemli olduğunu belirtti:

“Dolayısıyla, sayfadaki bağlantıları izleyerek bir URL’den web sitenizdeki herhangi bir URL’ye geçebilmeliyiz. Bu mümkün değilse, çok fazla bağlantı kaybediyoruz. Dolayısıyla, bu URL’leri yalnızca site haritası (sitemap) dosyanızda görüyorsanız, bu URL’lerin birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu gerçekten bilmiyoruz ve web site içeriğiyle ne kadar alakalı olduğunu anlamakta güçlük çekiyoruz. Bu da dikkat edilmesi gereken bir şey. ”

Bir sitenin Taksonomisi (Taxonomy, Kategorizasyon), bilgilerin nasıl düzenlendiğini, yani kategorileri, alt kategorileri, etiketleri ve diğer sınıflamaları açıklar. İçeriğinizi düzenleme şekliniz, kullanıcıların işleri daha hızlı bulmasına yardımcı olur, aynı zamanda arama motorları için işleri kolaylaştırır.

Sayfalar arasındaki ilişki varlık optimizasyonu için önemli bir rol oynar. Her sayfa bir varlıksa, bu ilişki hakkında ne kadar fazla bilgi verirseniz o kadar iyidir. Taksonomi buna yardımcı olur çünkü bu ilişkilerin bağlamını yaratır.

Tıklama Derinliği (Depth, Click Depth), bir sayfanın ana sayfadan ulaşılabilmesi için gereken minimum tıklama sayısıdır. John Mueller, bazen sayfa derinliği olarak da bilinen Tıklama Derinliği’nin, URL’lerin önemini belirtmek için URL yapısından daha önemli olduğunu belirtti. Bir sayfa, ana sayfadan ne kadar az tıklamayla ulaşılabiliyorsa, o kadar önemli kabul edilir.

URL Yapısı (URL Structure), bir URL’nin yapısal öğeleridir. Subfolder ve subdomain gibi kavramlarla bulunduğunuz sitenin yapısını ve haritasını anlayabilirsiniz.  Google’a indekslemede yardımcı olur ve anlamsal bir rol oynar, yani sayfalar arasındaki ilişkiyi daha açık hale getirir.

SEO İçin Site Mimarisinin Temel Sorunlarını Ele Almak

Site mimarinizi geliştirmek, web sitenizin trafik çekme potansiyelini artırmanın en etkili yollarından biri, özellikle de uzun kuyruklu aramalarda. Bunu yapmak için, karmaşık web sitelerinde karşılaştığımız PageRank dağıtımıyla ilgili klasik sorunların türünü ve bu sorunların gerçek dünya çözümleriyle nasıl ele alındığını anlamanız gerekir. İçerik silolarında PageRank dağılımını ele alarak başlayalım. Bu, pek çok öğenin sayfalandırılmış kategori sayfalarında listelendiği büyük ölçekli bir web sitesinde görülen tipik bir durumdur. Doğal olarak, E-ticaret web siteleri, iş arama siteleri gibi, bu konulara odaklanmaktadır. Konu anlatımında örneklerimizi iş arama sitesi üstünden vereceğiz.

Ana sayfamız bir kategori sayfasına bağlanıyor. Bu kategori sayfasında çok sayıda ürün listeleniyor. Kategori sayfası “pagination” kullanır ve bu nedenle PageRank’i daha fazla ürün sayfasına geçirmek için devam eden sayfalanmış bağlantılara (linklemelere) sahiptir.

Daha yüksek tıklama derinliği (click depth) olan sayfalar (aşağı mimari) daha az PageRank alır, bu durum daha seyrek taranmalarına neden olur (eğer taranıyorlarsa). Bu yüzden, sitenin genelindeki uzun kuyruklu site trafik performansına olumsuz katkıda bulunabilir ve yeni bir sayfanın keşfedilme olasılığını azaltabilir. Ayrıca bu durum, daha önce taranmış bir sayfanın yeniden taranmasına engel olabilir. Örneğin; ürünün stoklarındaki durum değişikliği güncel olmayabilir (product schema mark-up).

Aşırı tıklama derinliği bir tehlikeli olabilir. Bu sayfaları Google’ın dizininde görünür bir şekilde sıralamanız olasılığı daha düşük olabilir. Sorunun büyük kısmı rahat bir şekilde çözülebilir.

Site Mimarisini Düzleştirme (Yataylaştırma)

Harika site mimarisi, kullanıcıların ve arama motorlarının sitenizde yollarını kolayca bulmalarına yardımcı olmakla ilgilidir.

Bu, kullanıcıların önünde en iyi ve en alakalı içeriği elde etmek ve bulmak için tıklamaları gereken tıklama sayısını azaltmakla (minimize etmek) ilgilidir. Ana sayfadan gitmek istenilen sayfaya kadar tıklanılması gereken link sayısı azaldıkça hem kullanıcı hem de arama motorları siteyi daha rahat dolaşabilir ya da tarayabilir.

Site mimarinizi düzleştirerek, arama motorlarından trafik oluşturan sayfaların sayısı ve sitenize trafik çeken anahtar kelime sayısı gibi endeksleme (indexing) ölçümlerinde kazanç elde edebilirsiniz.

Ana sayfanızdan en derin içerik katmanına kadar ne kadar tıklama gerekir?

Kategori ve ürün sayfası mimarisini kullanan web sitesine bakalım. Silolar açıkça belirtilmiştir, kullanıcılar ve arama motorları için ana sayfadan bir link, en derin içerik düzeyine kadar tek keşif mekanizmasıdır.

Keşfedilebilirlik sorunlarından bazılarının çözülmesine yardımcı olmak için, ana sayfaya bazı özellik tabanlı gezinme ekleyelim (featured based navigation).

Örneğin, öne çıkan ürünler, en son incelenenler veya trend ürünleri içeren arama kutuları. Bu tür yardımcı araçlar, website içinde ana sayfadan ürün veya kategori sayfalarına hızla ulaşılmasını sağlayacaktır. Mimaride yapılan değişiklik şöyle görünebilir:

Kategori sayfa seviyesindeki sayfalar arasında bağlantı kurarak potansiyel bir hızlı kazanım elde edebilirsiniz. Eğer sayfalar iyi optimize edilmiş ise kazanımınız artacaktır.

Aşağıdaki küçük mimari örnekte kategoriler arasında linklemenin nasıl yapılabileceğini görebilirsiniz. Benzer kategorilere yapılacak iç linklemeler hem kullanıcı deneyimini arttıracak, hem de site içi otoritenin daha sağlıklı dağılmasını sağlayacaktır.

Son olarak, alt katman sayfalarımız arasına ilgili linkler ekleyelim. Ayrıca, ana sayfa ve kategori sayfalarına “yakın zamanda eklenmiş ürünler(iş ilanları)” özellikler ekleyebilir ya da “en popüler ürünler(iş ilanları)” gibi alanları düşünebilirsiniz.

Temel konuların üzerinden geçtik, makalenin ilerleyen bölümlerinde sık karşılaşılan mimari sorunların gerçek dünya çözümlerine tekrar göz atacağız. Öncelikle, zayıf (ve linklemeye ihtiyaç duyan) ve çok güçlü (link verebilecek sayfalar) sayfaları bulmamız için mevcut seçeneklere bakalım.

İç Linkleme (Internal Linking) Mimarisindeki Güçlü ve Zayıf Yönleri Belirleme Metodolojileri

Orta büyüklükte, ticari bir perakende web sitesini inceliyorsunuz. İlk bakışta bir sorun görünmüyor (zaten tartıştığımız birçok iç linkleme özelliğine sahip) ancak bir optimizasyon uzmanı olarak, yeni fırsatlar bulmak istiyorsunuz.

Zayıf Yönleri ve Fırsatları Tespit Etmek için Kendi İç Linkleme Puanlama Verilerinizi Oluşturma

Google PageRank algoritmasında büyük bir belirsizlik hakim. Sayfalarımızın Google’ın PageRank puanlarını bilmiyoruz.

PageRank türevli metrikleri hesaplamak zordur. Birçoğumuz web’i taramadık ve kendi verilerimizi bulmak için gereken büyük hesaplama kaynaklarını kullanmıyoruz. Bazı programlar bu hesaplamaları bizim için yapıyor (Moz, Majestic, SEMrush)

Site Mimarisi Sorunlarını Teşhis Etme

Site mimarisi amacıyla bir veri kümesi oluşturmak her zaman çok değişkenli bir işlem olacaktır. Çalışmanız, bir müşterinin web sitesinin zaten ne kadar gelişmiş olduğuna bağlı olacaktır. Örneğin, “yakın zamanda eklenen ürünler (işler)” gibi klasik gerçek dünya çözümlerini uygulayarak yalnızca genel iç linklemeleri geliştiriyorsanız, büyük bir veri seti oluşturmak muhtemelen 1. günde gerekli değildir.

Site mimarisi sorunlarını teşhis etmede kullanabileceğiniz üç adet araçtan bahsedeceğim;

Screaming Frog 

Analizinizi bir web tarayıcısından ziyade doğrudan masaüstünüzden yapmayı tercih ediyorsanız, Screaming Frog sizin için ideal bir seçimdir. Screaming Frog, web sitenizin taranabilirliğini test eden ve hemen ilgilenmenizi gerektiren SEO sorunlarını kontrol eden masaüstü tabanlı bir web sitesi aracıdır. 

Screaming Frog, sayfalarınızın indekslenebilir olup olmadığını kontrol etmenin yanı sıra, çok sayıda SEO sorununu da tespit ediyor. Buna bozuk bağlantılar, yinelenen içerik (duplike içerik) ve sunucu hataları dahildir. Arama motoru sıralamalarınızı oluşturabilecek veya bozabilecek sayfa başlığı, sayfa açıklamaları ve sayfa içi başlıkları gibi önemli sayfa içi öğeleri analiz ederek de size yardımcı olur. 

Araç ayrıca, tarayıcılarının sitenizde yollarını bulmalarına yardımcı olmak için Google’a gönderilebilen bir XML site haritası da oluşturabilir.

SEMrush 

Anahtar kelime araştırmasından link oluşturmaya kadar bir SEO kampanyasının her adımında size yardımcı olabilecek kapsamlı bir SEO aracıdır.

İç linkleme ve site mimarisi konusunda, SEMrush değeri sitenize giren ve çıkan her linke genel bir bakış sunan “Site Denetimi (Site Audit)” hizmetini sunar. Ana kontrol panelinden “Site Denetimi” ni tıklamanız ve analize başlamak için alan adınızın URL’ini girmeniz yeterlidir. Web sitenizin boyutuna bağlı olarak, süreç birkaç saniye ile birkaç dakika arasında, bazen de bir saat sürebilir.

İşiniz bittiğinde, alan adınızın toplam SEO puanı, taranabilirliği, performansı ve daha fazlasının gösterildiği bir genel bakış sayfasına yönlendirirsiniz.

Unutmayın, sadece iç link yapınızın değil, tüm web sitenizin mümkün olduğunca parlatılmasını istiyorsunuz. Yönlendirmeler, bozuk iç linkler ve eksik sayfalar gibi sorunların tümü sitenizin değerine zarar verir ve bu nedenle en kısa zamanda bu sorunlar çözülmelidir.

Screaming Frog gibi, SEMrush da sıralamanızı olumsuz etkileyebilecek yinelenen sayfaları (duplike sayfaları) ve diğer hataları tespit eder. 

Site denetimi özelliğinin yanı sıra SEMrush, trafiğinizi analiz etmenize, sıralamalarınızı izlemenize ve hedef anahtar kelimelerinize dayanarak özel bir SEO içerik şablonu geliştirmenize yardımcı olabilir. 

Ahrefs

SEMrush ile kapsamlılık açısından rekabet edebilecek bir araç varsa, SEMrush ile hemen hemen aynı araçlara sahip eksiksiz bir SEO ekosistemi olan Ahrefs olurdu. Ahrefs web sitenizin mimarisini analiz etmenizi sağlayacak “Site Denetimi (Site Audit)” özelliği ile öne çıkar. 

Denetimi gerçekleştirdikten sonra Ahrefs size sayfa optimizasyonu uygulamalarının yaygınlığına dayalı bir genel SEO puanı da gösterecek ve site mimarisini görebileceğiniz görsel bir harita ortaya çıkaracaktır.

Ahrefs’i SEO için inanılmaz derecede etkili kılan özelliklerden biri “En İyi İçerik (Top Content)” raporudur. Bu rapor, web sitesi sahiplerinin mevcut kitlelerinin tercih ettiği içerik türünü belirlemelerine yardımcı olabilir. En iyi rakiplerinizi gözetlemek ve içerik stratejilerini anlamak için Ahrefs “Site Explorer” özelliğinden de yararlanabilirsiniz.

Çıkarabileceğimiz Sonuçlar

Her ne kadar siteden siteye stratejiler değişse de, site mimarisi konusunda ortak çözüm önerileri ve stratejileri göz ardı etmemek gerekir.

Örneğin:
Çok sayıda iç linklemeye sahip, ancak Search Console verileri üzerinden gösterimleri yüksek olan sayfaları sıralayın. Bu sayfanın trafik potansiyeli olduğunu ve bu sayfaya daha fazla link göndererek fayda sağlayabileceğini söyleyebilirsiniz.

Atıf ve link eşitliği (link equity) yüksek olan çok fazla link oluşturmayan (düşük dış linklemeler) sayfaları sıralayın. Başka sayfaların sıralamasını iyileştirmek için daha önce çıkardığımız trafiği yüksek olan sayfaları kullanmayı düşünebilirsiniz.

Daha iyi iç linklemeden faydalanabilecek sayfaları tanımlamak için en yüksek Search Console gösterimlerine ve en az iç linklemeye göre sıralayın.

Çok yüksek tıklama derinliğine ve ardından daha iyi iç linklemelerden yararlanabilecek sayfa türlerini tanımlamak için arama gösterimlerine göre sıralayın.

Gerçek Dünya’da Çözümler

Gerçek dünyadaki iç linklemenizi (internal linking) geliştirmenin birçok yolu vardır. Bir site mimarisinde iç linklemeyi iyileştirmenin yollarına bazı örnekler:

Seyahat

• Benzer destinasyonlar
• Yakındaki oteller / merkezi noktalar
• En popüler / en iyi ülkeler
• En popüler / en popüler şehirler
• Son yorumlanan yerler / oteller / tatil köyleri

Perakende

• Bu kategorideki popüler ürünler
• İlgili (ücretsiz) ürünler ve aksesuarlar
• İlgili kategori linklemeleri
• Bu öğeyi görüntüleyen kullanıcılar sonunda satın aldı
• En yüksek oy alan / son incelenen ürünler
• Sık aranan öğeler / kategoriler

İş Arama Siteleri

• Son eklenenler ilanlar
• İlgili işler
• Yeterlilik / konum vb.

Özetle, Site mimarisi heyecan verici, daima gelişen bir konudur. Elimizdeki araçlar sayesinde, site mimariniz ile ilgili sorunları takip etme ve geliştirme sürecini sürekli olarak geliştirmek için çok fazla alan var.

Kaynak: 
https://builtvisible.com/solving-site-architecture-issues/
https://www.oncrawl.com/technical-seo/site-structure-weaknesses/
https://www.verbolia.com/2019/3-tools-to-analyze-your-website-architecture/
https://ahrefs.com/blog/new-site-audit-tool/